อยากรู้ไหมว่าเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้นานเพียงใด (ข้อมูลจาก ศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย)

[Sky Walker]

เห็นมีคุณแม่บางท่านสงสัยเรื่องนี้ จริงๆ เราได้ตอบไปในกระทู้อื่นทีนึงแล้ว แต่ขอเอามาโพสแยกต่างหากอีกทีเผื่อใครยังไม่เคยอ่านนะค่ะ 

 

ขออนุญาตก้อปข้อมูลมาให้อ่านนะค่ะ จากเวป http://www.thaibreastfeeding.org/content/view/477/81/

 

เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้นานเพียงใด

เขียนโดย SUTHEERA UERPAIROJKIT

WEDNESDAY, 07 OCTOBER 2009

เลี้ยงลูกด้วยนมแม่ได้นานเพียงใด        น้ำนมคืออาหารที่ธรรมชาติเตรียมไว้สำหรับลูกของสัตว์เลี้ยงด้วยนม   สัตว์แต่ละชนิดจะผลิตน้ำนมสำหรับลูกไปนานจนกว่าระบบของร่างกายลูกจะพร้อมทุกด้าน  ไม่ว่าจะเป็นระบบการย่อยอาหารชนิดอื่นที่ไม่ใช่นม   ระบบภูมิคุ้มกันโรค  ความสามารถในการหาอาหารได้ด้วยตัวเอง  หรือความพร้อมในการพึ่งพาตัวเองโดยไม่ต้องอาศัยแม่             ในอดีต  ก่อนที่จะมีการเปลี่ยนแปลงที่ทำให้ผู้หญิงเปลี่ยนบทบาทจากการเป็นแม่ผู้ให้นมและดูแลลูกอยู่ที่บ้าน  มาเป็นแม่ที่ต้องทำงานนอกบ้าน  และก่อนที่จะมีการใช้นมอื่นมาใช้เลี้ยงลูกคน   ไม่เคยมีบันทึกไว้ว่าคนควรให้นมลูกนานเพียงใด  จึงมีการศึกษาให้ได้คำตอบนี้โดยการสังเกตจากสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมชนิดต่างๆ   พบว่าสัตว์บางชนิดหยุดกินนมแม่ (natural weaning age)  เมื่อน้ำหนักตัวเป็น4 เท่าของน้ำหนักแรกเกิด  บางชนิดหยุดเมื่อน้ำหนักตัวถึงหนึ่งในสามของน้ำหนักเมื่อโตเต็มที่   บางชนิดหยุดเมื่อเริ่มมีฟันแท้ซี่แรกขึ้น          ส่วนในลิงซึ่งมีหลายพันธุ์  ตั้งแต่ลิงขนาดเล็ก   มีอายุขัยสั้น เช่น ลิงแสมดำ  ชะนี จนถึงลิงขนาดใหญ่  อายุขัยยาวขึ้น  มีความฉลาดมากขึ้น  และมีลักษณะใกล้เคียงคนมากที่สุด เช่น  กอริลล่าหรือชิมแปนซี  พบว่าเหล่าลิงใหญ่ จะมีน้ำหนักของลูกเมื่อแรกเกิดเทียบกับน้ำหนักเมื่อโตเต็มที่มากกว่าลิงขนาดเล็ก  มีสมองขนาดใหญ่กว่าและน้ำหนักสมองมากกว่า มีระยะเวลาการตั้งครรภ์ที่ยาวนานกว่า (ชะนีตั้งครรภ์นาน 30 สัปดาห์  ชิมแปนซีตั้งครรภ์นาน 33 สัปดาห์  คนตั้งครรภ์นาน 40 สัปดาห์) จะ ให้นมลูกนานกว่าลิงขนาดเล็ก  ความเป็นจริงในธรรมชาติ เราพบว่า ลิงกอริลล่าและชิมแปนซี ซึ่งมีอายุขัย 30-40 ปี ให้นมลูกนาน 6 ปี   ขณะที่คนมีอายุขัย 70 ปี  เมื่ออาศัยจากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ของสิ่งมีชีวิตที่เลี้ยงลูกด้วยนมหลายชนิดประกอบกันแล้ว จึงได้ข้อสรุปว่าคนเราควรให้ลูกกินนมนานอย่างน้อยที่สุดคือ 2.5 ปี และกินได้นานถึง 7 ปี (คนมีน้ำหนัก 4 เท่าของแรกเกิดเมื่ออายุ 2.5 ปี   มีน้ำหนักหนึ่งในสามของน้ำหนักเมื่อโตเต็มที่เมื่ออายุ 6 ปี    มีฟันแท้ซี่แรกขึ้นเมื่ออายุ 6-7 ปี)               ในคนนั้น  พบว่าต้องรอจนอายุ 6-7 ปี  ระบบหลายอย่างของร่างกายจึงจะพัฒนาได้เต็มที่  จึงเป็นเหตุผลว่าเด็กควรได้รับนมแม่ไปจนถึงช่วงเวลาดังกล่าว              ประการแรก คือ เด็กจะมีระดับภูมิต้านทาน (อิมมูโนโกลบูลิน A,G,M)  ซึ่งช่วยในการป้องกันโรคติดเชื้ออยู่ในระดับใกล้เคียงผู้ใหญ่เมื่อเด็กอายุ 6 ปี  ส่วนระดับภูมิต้านทานในเด็กอายุก่อน 6 ปี พบว่ายังมีระดับต่ำอยู่ จึงทำให้เจ็บป่วยได้ง่าย   ต้องอาศัยสารสำคัญที่หลั่งจากเม็ดเลือดขาวที่มีอยู่ในนมแม่เป็นตัวช่วยกระตุ้นการสร้างภูมิต้านทาน  ทำให้เด็กที่กินนมแม่มีร่างกายที่แข็งแรงไม่เจ็บป่วยบ่อยเมื่อเจอกับเชื้อโรค              ประการที่สอง คือ จากการศึกษาพบว่าน้ำหนักสมองของเด็กจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆจนกระทั่งอายุ 6-7 ปีและการสร้างปลอกหุ้มเส้นใยประสาทจะสำเร็จสมบูรณ์ที่อายุ 7 ปี (ไม่ใช่แค่เพียงอายุ 2 ปีแรก)    หากในช่วงเวลานี้สมองได้รับสารสำคัญคือ กรดไขมันไม่อิ่มตัวPUFA (ที่รู้จักกันดีคือ DHA และ ARA)  จะทำให้เด็กมีสมองและจอประสาทตาที่ดีที่สุด   ซึ่งสารดังกล่าวพบได้ในนมแม่ไม่ใช่นมวัว (ส่วนที่มีการเติม DHA, ARA ในนมผงนั้น  ยังไม่ได้รับการยืนยันว่ามีประโยชน์จริง)  ดังนั้นเด็กจึงควรกินนมแม่เพื่อให้ได้รับสารเหล่านี้เต็มที่                 ประการที่สาม นักจิตวิทยาด้านพัฒนาการเด็กพบว่า กระบวนการทางความคิดของเด็กจะเปลี่ยนแปลงอย่างมากจากเด็กเล็กที่มีความคิดที่ไม่ซับซ้อน เป็นลักษณะที่มีคุณภาพมากขึ้นแบบเด็กโตเมื่ออายุ 7 ปี  หากเด็กยังคงได้กินนมแม่ในช่วงเวลานี้  จะช่วยสร้างความสัมพันธ์แน่นแฟ้นระหว่างแม่ลูกและเป็นพื้นฐานความรักความอบอุ่นที่สำคัญของครอบครัว  จากการวิจัยพบว่าผู้ที่ทราบว่าตัวเองได้กินนมแม่  ไม่ว่าจะเป็นจากคำบอกเล่าของแม่หรือจากความทรงจำของเด็กเอง  จะมีความรู้สึกที่ดีกับแม่และรู้สึกขอบคุณแม่              ประการสุดท้าย คือ การปรากฏของฟันแท้ซี่แรก เป็นสัญญานที่บอกว่า พร้อมแล้วสำหรับการพึ่งพาตัวเอง  การหาอาหารเองในสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมหลายชนิด  อันที่จริงคนสมัยก่อนเรียกชื่อฟันชุดแรกว่าฟันน้ำนม ก็เป็นการบอกเป็นนัยแล้วว่า ควรกินนมแม่จนกว่าฟันแท้จะมานั่นเอง    จากเหตุผลดังกล่าวทั้ง 4 ประการ ทำให้สรุปได้ว่า ช่วงเวลา 6-7 ปีแรกของคน เป็นช่วงที่เด็กควรได้รับการดูแลอย่างใกล้ชิดจากแม่ รวมถึงการได้รับนมแม่ เพื่อการเจริญเติบโตและพัฒนาการที่เหมาะสม           นมแม่มีประโยชน์ต่อเด็กทุกอายุแน่นอน หมอขอยกตัวอย่างจากประสบการณ์ตรง คือ หมอพบคนไข้หลายครอบครัวที่มีลูกคนโตเป็นโรคภูมิแพ้ เป็นหวัดบ่อย เป็นไซนัสอักเสบ ต้องหยุดเรียน  กินยารักษาโรคจำนวนมาก  เนื่องจากลูกคนโตไม่ได้กินนมแม่เลยหรือได้กินน้อยมาก  จนกระทั่งแม่คลอดน้องแล้วได้รับคำแนะนำเรื่องนมแม่  และทราบว่าการกินนมวัวสัมพันธ์กับการเกิดโรคภูมิแพ้   ทำให้แม่มีความตั้งใจอย่างมากในการผลิตน้ำนมเผื่อลูกคนโตด้วย  โดยปั๊มนมให้ลูกคนโตกิน  บางคนผลิตน้ำนมได้มากสำหรับเลี้ยงเด็กได้ถึง 3คน (ลูกคนโตเป็นฝาแฝด ป่วยบ่อยทั้งคู่)  หลังจากที่ลูกคนโตได้กินนมแม่ และหยุดกินนมวัว  พบว่าสุขภาพแข็งแรงขึ้นมาก  อาการภูมิแพ้ดีขึ้นอย่างชัดเจน                   กล่าวโดยสรุปคือ การให้นมแม่นาน 2.5-7 ปี เป็นสิ่งปกติที่แม่ทำได้  หากแม่อยากทำ  และมีประโยชน์แน่นอนทั้งทางด้าน คุณค่าทางโภชนาการ  ภูมิต้านทานโรค และเป็นพื้นฐานของพัฒนาการทางอารมณ์ที่สำคัญ  จนกว่าเด็กจะถึงวัยที่สามารถสร้างสิ่งต่างๆเหล่านี้ได้ด้วยตัวเอง          แต่ความเป็นจริงในยุคปัจจุบัน  อิทธิพลจากความเชื่อในสังคม บุคคลในครอบครัว คนรอบข้างและผองเพื่อน   การที่แม่ต้องทำงานนอกบ้าน (แต่หากแม่ทราบวิธีปั๊มนมและเก็บนม  ก็ยังสามารถให้นมลูกต่อไปได้เรื่อยๆ  ลูกคนเล็กของหมอ 2 ปี 7 เดือนแล้ว ก็ยังกินนมแม่อยู่ค่ะ)          กระแสโฆษณาชวนเชื่อเกินความจริงของนมผง   คำแนะนำจากหนังสือหรือนิตยสารแม่และเด็ก   คำแนะนำจากบุคลากรสาธารณสุข หรือแม้แต่คำพูดจากคนแปลกหน้าหรือผู้หวังดีที่เห็นแม่กำลังให้นมลูก  มักแสดงความเห็นที่ต่อต้านหรือไม่เห็นด้วยกับการให้นมของแม่  ทำให้แม่ต้องยุติการให้นมก่อนเวลาอันควร  (cultural weaning age)  แล้วเปลี่ยนไปใช้นมวัวแทน   จนเกิดปัญหาหลายอย่างตามมา เช่น ภาวะทุพโภชนาการหรือโรคอ้วน  โรคภูมิแพ้  และโรคติดเชื้อ ซึ่งโรคเหล่านี้แสดงออกโดยใช้เวลาไม่นานหลังเริ่มกินนมวัว           ส่วนผลเสียในระยะยาวของการที่ทารกกินนมวัวอาจยังไม่แสดงออกในเวลาเพียงไม่กี่ปี  แต่อาจแสดงออกเมื่อเป็นผู้ใหญ่ไปแล้วเช่น โรคหัวใจ เบาหวาน ความดันสูง โรคมะเร็ง  หรืออาจแสดงออกในเวลาที่นานกว่าชั่วชีวิตของมนุษย์  นั่นคือ อาจส่งผลต่อวิวัฒนาการของมนุษย์ทำให้เบี่ยงเบนไปจากธรรมชาติของมนุษย์   เนื่องจากการได้รับสารอื่นแปลกปลอม (ฮอร์โมนของวัว)  เข้าไปในร่างกายของเด็กในช่วงที่ระบบของร่างกายยังพัฒนาไม่เต็มที่  ทำให้เกิดโรคบางอย่างหรือเกิดเป็นพฤติกรรมที่ผิดปกติของเด็กในอนาคต  คงต้องรอติดตามผลการศึกษาวิจัยกันต่อไป              ในระหว่างนี้  หากแม่ยังสามารถให้นมแม่ได้ ก็ควรให้ต่อไป  ไม่ควรจะเปลี่ยนมากินนมวัวเพราะคิดว่านมแม่ดูใสๆนั้นไม่มีประโยชน์   การที่นมแม่ใสเนื่องจากมีไขมันเป็นชนิดดีเป็นพิเศษ บำรุงสมอง  ไม่อุดตันเส้นเลือด             ขณะที่ในนมวัวเป็นไขมันชนิดไม่ดี หากกินมากเกินไป จะทำให้มีปัญหาไขมันอุดตันเส้นเลือดได้  และที่นมวัวดูเข้มข้นเพราะผู้ผลิตตั้งใจใส่ไขมันจากพืช เช่น ปาล์ม มะพร้าว ข้าวโพด  ถั่วเหลือง เพื่อทดแทนกรดไขมันจำเป็นที่ไม่มีอยู่ในนมวัว และต้องการให้ดูเข้มข้นเพราะหวังผลทางการตลาด เพราะทราบว่าผู้บริโภคชอบ (ลำพังนมวัวเอง จะไม่ดูเข้มข้นมากนัก)       เหตุผลที่ทำให้แม่ต้องหยุดให้นมลูกก่อนเวลาอันควร ได้แก่      · คนรอบข้าง  หมอที่ดูแลลูก  หมอที่รักษาโรคหวัดของแม่ พอทราบว่าแม่ยังให้นมลูก  ทำตาโตและอุทานว่า อะไรกัน  จะให้ไปถึงไหน  เลิกได้แล้ว ไม่มีประโยชน์แล้ว       วิธีแก้ไข คือ ให้รับฟังโดยสงบ  ไม่ต้องแย้ง  แต่ไม่ต้องเชื่อค่ะ  คิดเสียว่า เราอยู่ผิดที่ผิดทาง  ถ้าเป็นทางยุโรป ซึ่งเขาสนับสนุนนมแม่มาก ให้ลางานได้ 1-2 ปี มีน้ำนมแม่ ซึ่งรัฐบาลซื้อจากแม่ที่มีน้ำนมมาก มาเก็บไว้สำหรับแม่ที่มีน้ำนมน้อยมารับไปใช้ได้ฟรี (ตรวจเช็คนมแล้ว ว่าปลอดภัยแน่นอน จากแม่ไม่เป็นเอดส์)  เวลาเห็นแม่ให้นมลูก ก็จะมองด้วยสายตาชื่นชมและยกย่องชมเชยว่าแม่น่ารักจัง ทำให้แม่มีกำลังใจที่จะให้ต่อไปเรื่อยๆ  ว่ามีคนเห็นคุณค่า เหนื่อยอย่างไรก็ไม่เป็นไร  แต่อยู่ในเมืองไทย  กลายเป็นว่า เหนื่อยแล้วยังไม่มีใครเห็นความดี  ก็ไม่รู้ว่าจะทำไปทำไม

 

 

***ถ้าใครสนใจอ่านเรื่องอื่นเพิ่มเติมเกี่ยวกับการให้นมแม่

มีในเวป ศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย http://www.thaibreastfeeding.org/

มีรายละเอียดมากมายเลยค่ะ

 

 

[JJ_mum]

ขอบคุณ มากเลยค่ะ อ่านแล้ว ให้กำลังใจตัวเองได้ดีเลย เพราะเมื่อวานไปหาหมอที่รักษาหัวใจน้อง หมอบอกว่าน้ำหนักน้องขึ้นน้อย จัง 9.8 Kg 2เดือนที่แล้ว 9.3 พอดี ช่วงที่ผ่านมาน้องไม่สบายด้วย ก็บอกหมอยังให้นมแม่อยู่ด้วย น้อง 1.3 ขวบ หมอ ก็บอกนมแม่ประโยชน์ไม่เพียงพอแล้ว เสริมนมกล่องได้แล้วครับ  แฟนก็บอกงั้นไม่ต้องปั๊มนมแล้ว  กำลังคิดอยู่เลยค่ะว่าเอาไงดี

[แม่น้องเจ๊ค]

ขอบคุณมากค่ะสำหรับความรู้ดีๆ ตอนนี้ลูกอายุได้ ขวบกับ 9เดือนค่ะ ก็ยังติดนมแม่มาก มีแต่คนพูดมากมายค่ะว่านมแม่มันไม่มีประโยชน์แล้ว ลูกได้แค่ความอบอุ่น ให้ลูกกินนมชงเสริมด้วย เหนื่อยจะอธิบายแล้วก็รู้สึกท้อค่ะ ลูกตัวเล็กแต่น้ำหนักตอนนี้ไม่ตกเกณฑ์ คือคนรอบๆข้างคงอยากให้ลูกเราตัวอ้วนๆ แต่เราก็ว่าแค่นี้ดีแล้วนะคะไม่เป็นโรคอ้วน เจอบางคนก็บอกว่าของเค้าเนี่ยดีแล้วลูกไม่เอานมแม่เลยไม่ต้องมาเปิดนมให้ลูกกินในที่สาธารณะ แต่เราก็ภูมิใจนะคะ ที่เปิดนมให้ลูกกิน แบบว่าคนภายนอกเนี่ยต่อต้านเยอะมาก ที่เพื่อนทั้งคนที่เห็น เลยขอระบายหน่อย แต่ดีที่บ้านไม่ว่าอะไรค่ะ เราดีใจด้วยซ้ำว่าลูกได้ภูมิคุ้มกันที่หาไม่ได้จากนมวัว แล้วอย่างน้อยเก็บเงินในส่วนที่จะซื้อนมกระป๋องที่ไม่ได้ถูกเลยให้ลูกไว้เรียนดีกว่าค่ะเพราะโตไปค่าใช้จ่ายก็เยอะ

[อินอาม]

โดนต่อต้านเหมือนกันค่ะ ตอนนี้ลูก 20 เดือน ยังกินนมแม่ทั้งวัน ทั้งคืน ลูกแข็งแรง ฉลาด แอบกังวลนิดๆเรื่องน้ำหนักน้อย ตกเกณฑ์

[ประภา ธีรลีกุล]

เอาใจช่วยคุณแม่ทุกท่านนะค่ะ ตัวเองก็ให้นมแม่มา 1ปี 7 เดือนแล้วค่ะ น้ำหนักตกเกณฑ์ แต่แข็งแรงมาก พยายามป้อนข้าวให้มากขึ้น ตอนแรกตั้งใจจะให้ถึง 2 ปี พอได้อ่านแล้ว คงให้ไปเรื่อยๆค่ะ

ปล. เป็นหมอเด็กที่ไม่เคยบอกให้คุณแม่หยุดให้นมลูกเลยค่ะ :) อย่าไปโทษหมอท่านอื่นเลยนะค่ะ เพราะหมอเมื่อจบมาบางครั้งถ้าไม่ update ข้อมูล ความรู้ก็ไม่ทันสมัย ยิ่งไม่มีประสบการณ์ตรงก็ยิ่งไม่เข้าใจค่ะ และบางครั้งคำแนะนำก็อาศัยจำมาจากหนังสือ ถ้าคุณแม่ไม่มั่นใจแนะนำหาข้อมูลจากหลายๆแหล่งมาประกอบกันนะค่ะ

[Sky Walker]

ดีใจนะค่ะที่ข้อมูลมีประโยชน์

แต่ขออธิบายนิดนึงว่าตัวเองไม่ได้โทษหมอท่านใดนะค่ะ ข้อความทั้งหมดก้อปปี้มาจากการเขียนโดย SUTHEERA UERPAIROJKIT หรือคุณหมอสุธีรา ค๊า คุณหมอเป็นผู้เชียวชาญด้านเด็กแรกเกิด ณ รพ. แห่งหนึ่งค่ะ และเป็นคุณหมอประจำเวป  ศูนย์นมแม่แห่งประเทศไทย http://www.thaibreastfeeding.org/ ค่ะ

ส่วนตัวก็เข้าใจนะค่ะว่าหมอทั่วไป จะชำนาญกันเฉพาะด้านใดด้านหนึ่ง ไม่รู้อัพเดททุกเรื่อง แต่แอบสงสัยมาตลอดว่า ทำไมหมอ 10 คนก็พูดเหมือนกันทั้ง 10 คน เลยอยากรู้ว่า ประโยคที่ว่า นมแม่หลัง 6 เดือนไม่มีประโยชน์ ไม่ควรดื่มแล้วนี่ มันมาจากในหนังสือเรียนแพทย์หรือจากไหนค่ะ อยากอ่านเหมือนกัน จะได้เห็นข้อมูล 2 ด้านนะค่ะว่าเป็นยังไง

[sucheera]

มาช่วยสนับสนุนอีกแรงค่ะ ตอนนี้ลูกชาย 2.5 ปี ยังทานนมแม่อยู่ค่ะ ถึงแม้คนรอบข้างจะพูดอย่างไร เราก้อยังให้ลูกทานนมแม่อยู่ดี ก่อนหน้าที่ยังไม่ศีกษาเรื่องนมแม่ ก้อเคยมีความกังวลค่ะ แต่พอได้อ่านบทความและศึกษาหาข้อมูลต่างๆในเว็บ ก้อทำให้คลายความกังวลและความสงสัยลงไป และมั่นใจว่าจะให้นมลูกต่อไปจนกว่าเค้าจะไม่ต้องการเองน่ะค่ะ ส่วนเรื่องน้ำหนักลูกอยู่ในเกณฑ์ปกติตลอด ส่วนสูงก้อตามเกณฑ์เช่นกันค่ะ แต่ไม่ได้ค่อนไปทางสูงเท่านั้นเองค่ะ

[topaz]

ใช่ค่ะ หมอ 100 คนก็พูดเหมือนกันค่ะ ยกเว้นคุณหมอ สุธีรา เอื้อไพโรจน์กิจ ค่ะ

คุณหมอยังบอกอีกว่า ถึงแม้ไม่มีน้ำนมแล้วแต่ลูกยังดูดอยู่ยังมีคุณค่าทางด้านจิตใจ

กับลูกของเรามหาศาลเลยค่ะ

มาเป็นกำลังใจให้คุณแม่ทุกท่านนะคะ คุณแม่เท่านั้นที่จะเป็นผู้มอบอาหารล้ำค่านี้

กับลูกน้อยค่ะ

[วันทนี เอาฟ์เจ]

ตอนนี้น้องก็หนึ่งปีเเปดเดือนเเล้วคะ ก็ยังกินนมอยู่เลย ดีใจจังเลยคะที่มี บทความดีดีมาฝาก อย่างนี้ต้องให้กินไปเรื่อยเรื่อย จนกว่าจะเลิกไปเองคะ ขอคุณมากค่ะ