ขอคำแนะนำ เกี่ยวกับการอ่านหนังสือเด็กวัย 5 ขวบหน่อยคะ

[น้องมีนา]

น้องผู้หญิงวัย 5 ขวบ ตอนนี้ไม่ค่อยยอมอ่านหนังสือเอง (อ่านหนังสือก่อนนอนแทบทุกคืน)

 

ชอบให้แม่อ่านให้ฟัง ทั้งภาษาไทย-อังกฤษ ตอนเกือบๆ 4 ขวบเค้าจะอ่านหนังสือประเภท Signword เล่มเล็กๆ อ่านได้บางวันเป็น 10 เล่ม บางทีต้องบอกให้หยุดมันจะดึกเกินไป

 

เป็นมาหลายเดือนแล้วคะ พยายามหาหนังสือ E-book อ่านตามก็ไม่เอา บอกอ่านยาก ประโยคยาวๆ เลยลองกลับไปเอาหนังสือเก่าเล่มเล็ก มาให้อ่านก็อ่านได้แต่ก็ไม่กระตือรืนร้นเหมือนเมื่อก่อน

 

ตอนนี้ที่อ่านให้ฟังเป็น ORT ชุด Read at home นี่ก็ชอบหลายเล่ม Level 1 ที่อ่านง่ายๆ ก็ไม่เอา ไปหยิบ Level 4-5 มาให้แม่อ่าน คงจะเข้าใจเรื่องราวอยู่ เพราะบางทีเธอพูดแทรกเล่าเองเลย(ภาษาไทย)

 

หรือจะเป็นเพราะวัยเค้าเอง อยากได้คำแนะนำ ทำไงดีให้เธอยอมก้าวข้ามขั้นนี้ไปได้

 

ตอนนี้กิจกรรมที่ชอบที่สุดคือวาดรูปคะ เมื่อวานแม่กลับบ้านไปเห็นรูปที่เธอวาด ก็ถามเค้ารูปอะไรเค้าก็เล่าเป็นเรื่องราวได้ดี วาดได้เก่ง(ความคิดแม่) หน้าตาบอกอารมณ์เศร้า โกรธ ร้องไห้ คนดูภาพรู้ได้คะ

 

ที่แม่เคยลอง

ให้อ่านหนังสือก่อนทำกิจกรรมที่เค้าชอบ เช่น ดูซีดี เล่น Lego วาดรูป เหมือนจะใช้ได้แค่ วันสองวัน หลังจากนั้นก็เหมือนเดิม  เมื่อคืนพี่ชายเค้ามาช่วยแม่ ให้น้องอ่านหนังสือ พี่ชายบอกเข้าใจแล้ว เวลาแม่ให้อ่านหนังสือแล้วเค้า ชอบเล่น ไม่ยอมอ่าน ตอนนี้เค้าก็โมโหน้อง 555

 

ขอคำแนะนำหน่อยนะคะ

[MaMa n'JaY]

ที่กันใช้กับน้องเจคือ วาดรูปไปกับน้องเจค่ะ แล้วเขียนคำศัพท์กำกับ หรือไม่ก็เขียนประโยคให้หัดอ่าน พูดง่าย ๆ คือ เล่นด้วยกันค่ะ :)

 

โดยปกติกันจะมีเวลาทบทวนบทเรียนของกันเองให้น้องเจหลังอาหารเย็นทุกวัน วันละชั่วโมงค่ะ กันจัดเป็นตารางไว้ว่าวันนี้ทำอะไร (แต่ไม่ได้บอกน้องเจนะคะ) แล้วก็กันเตรียมกิจกรรม คัดไทย คัดอังกฤษ คิดเลข เขียนชื่อ เขียนศัพท์ วาดรูป อ่านไทย อ่านอังกฤษ ทบทวนศัพท์จีนกลาง ฯลฯ ที่กันจะสรรหามาเล่นกับน้องเจค่ะ หลาย ๆ กิจกรรมพวกนี้ สลับกันไปทุกวัน คิดเองบ้าง เอามาจากเน็ตบ้าง หรือมีหนังสือเฉพาะบ้าง แต่ทุกวันจะตบท้ายด้วยการอ่านค่ะ กิจกรรมนี้รวมแล้วไม่เกินชั่วโมง (กรณีที่น้องเจให้ความร่วมมือ) คือจะคุยกันไว้ก่อนเลยว่าเราจะทำกิจกรรมนี้ถึงกี่โมง เข็มยาวชี้ที่เลขไหน ถ้าน้องเจเสร็จเร็วก็ปล่อยเลย ทำอะไรก็ได้ที่อยากทำ แล้วเข้านอนตามเวลาที่ตกลงกัน แต่ถ้าไม่เสร็จ ก็หาเทคนิคมาให้กิจกรรมลุล่วง แต่จะไม่กดดัน หาเรื่องมาเล่นแล้วดึงเข้าสิ่งที่เราจะให้น้องเจทำอะค่ะ :) เวลาอ่านหนังสืออาจจะมีตีรวนบ้าง บางทีอารมณ์ไม่ดี ก็จะไม่ค่อยบังคับให้ทำต่อ แต่จะบอกว่าฝากไว้แล้วพรุ่งนี้ต้องอ่านบวกกะของพรุ่งนี้นะ แต่ผลัดบ่อยไม่ได้นะ ต้องมีวินัย เข้าใจ๊? น้องเจบอกว่าเข้าใจ ... :) 

[น้องมีนา]

ขอบคุณ คุณกันค่ะที่ให้คำแนะนำ

 

เมื่อคืนลองให้อ่านหนังสือก่อนดูการ์ตุนให้เลือกหนังสือเอง แต่ให้วาดรูปเล่นบนกระดานก่อนดูเค้ามีความสุข เค้าก็เลือกเล่มง่ายๆ - ปานกลาง อ่านได้ประมาณ  7 เล่มเล็กก็โอคะ คงต้องปรับเปลี่ยนไปเรื่อยๆ ตามอารมณ์อย่างที่คุณกันว่า  ก่อนนอนแม่ก็อ่านอังกฤษ-ไทย อย่างละเล่ม ลองแกล้งอ่านผิดเธอบอกแม่อ่านผิด บอกต้องอ่านงี้ เอะเธออ่านได้นี่ คงเป็นขี้เกียจอ่านเอง แม่ก็อยากปลูกฝังให้รักการอ่านหนังสือ เหมือนพี่ชาย คนโตนั่นถ้าเห็นหนังสือวิ่งหาอย่างน้อยขอสำรวจก่อน 555 เป็นเจ้าหญิงก็ยังอ่านอยู่อะ

 

กิจกรรมอย่างอื่นก็เสริมบางคะ เนื่องจากมีเวลาอยู่กับเค้าน้อย อย่างคณิต ใช้กระดานร้อยช่อง ไม่ใช่อยากให้ลูกคิดเร็ว แต่น้องมีนามีปัญหาเรื่องตัวเลขอย่าง 65 เค้าจะไม่แม่น จะคอยถามแม่ ว่า ห้าสิบหก หรือ หกสิบห้า  ใช้กระดานประยุกต์ให้เธอดูความแตกต่างว่า หกสิบห้า เลข 6 ต้องมาก่อน ตอนนี้ก็เลิกเรียงแล้วคะ บวกเลขเธอเลือกวิธีใช้นับมือเอา แต่ลบเลขเธอเลือกใช้วิธีนับถอยหลัง แม่ไม่ได้บอกวิธีไหนให้เธอเลือกใช้เองคะ 

 

 

[MaMa n'JaY]

สำหรับการนับเลข กันใช้ ตารางร้อยช่อง สลับกับการนับนิ้วค่ะ

 

ตอนที่ฝึกจากตารางร้อยช่อง น้องเจคิดเร็วมากค่ะ ได้ถึง 100 เลย (กันก็ทึ่งมากนะคะที่เด็กทำได้ เพราะเราตอนเด็กขนาดเค้า เรายังนั่งมองอยู่เลยว่าอะไรเนี่ย ถ้าจำไม่ผิด 555+) แต่พอลองเอาโจทย์แนวตั้งหรือทดเลขหรือลบเลข ก็มองว่าน่าจะเป็นปัญหามากเวลาไปเรียนในระบบของโรงเรียนที่เค้าสอนกัน ก็เลยคิดว่าจับมาอยู่ที่ตรงกลางดีที่สุดเลย ยังคงหัดนับเลขเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ จาก 100 ก็เริ่มไปเป็น 101 - 150 เพิ่มสอนเรียกหลัง หน่วย หลักสิบ เขียนเทียบให้เป็นความแตกต่าง น้องเจก็เข้าใจ (แต่ยังไม่ได้สอนเข้มมาก เอาแค่พอสนุก ๆ) แล้วก็เริ่มสอนเครื่องหมาย มากกว่า น้อยกว่า เท่ากับ ไม่เท่ากับ แล้วก็เรียงเลขน้อยไปมาก มากมาน้อย ลองเอาโจทย์ ป.1 มาให้ลองทำแล้ว (แอบ) จับเวลา น้องเจก็ทำได้ดี ดูเหมือนเข้าใจค่ะ ก็ฝึกกันไปเรื่อย ๆ ผ่านการเล่น ระบายสี อะไรที่เพลินและได้เรียนรู้โดยไม่เครียด 555+ (น้องเจโดนมะม๊าหลอกแบบไม่รู้ตัวประจำ 555+)

 

ส่วนอ่านไทย ก็สอนอ่านเป็นคำ สอนแบบองค์รวม (แบบที่โรงเรียนน้องเจสอนอ่านภาษาอังกฤษ) อ่านไปจนถึงบทที่ 7 แล้ว เพราะหนังสือที่เอามาให้อ่านก็จะมีภาพประกอบ ก็ทำให้น้องเจเข้าใจและจำศัพท์ไทยได้เยอะขึ้น อ่านได้เยอะขึ้น กันคิดว่าเทอมหน้า อ.2 กันจะสอนสะกดมากขึ้นค่ะ (ตอนนี้ก็สอนแล้วนะคะ แต่สอนแบบง่าย ๆ เช่น ก อา กา เริ่มจะสระอา สระอู (โดยเอาดูตัวอย่างจากแบบเรียน ป.1 ที่ง่าย ๆ เอามาประยุกต์ใช้ค่ะ) -- คือกันเคยสะท้อนใจตัวเองทีน้องเจอ่านศัพท์อังกฤษได้เยอะ อ่านเป็นประโยคได้เลย แต่ไทยไม่ได้ซักคำ พูดเป็นอย่างเดียว ก็เลยจุดประกายว่าควบคู่กันดีกว่า ค่อย ๆ ไป ไปทีละน้อย ๆ ก็ได้ผลดีค่ะ ครูที่ รร. บอกว่าน้องเจรู้เยอะกว่าเพื่อนมาก (แต่น้องเจดีตรงที่รู้แล้วก็ยังฟังครู แล้วก็ไม่ได้แสดงอาการว่ารู้มาก รู้เกินเพื่อนอะไรอย่างเงี้ยค่ะ ทุกวันนี้กันก็ยงสอนน้องเจว่าเวลาครูสอนก็ให้ฟัง รู้แล้วก็ยังต้องฟัง เพราะครูอาจจะสอนในสิ่งที่มะม๊าไม่ได้สอน ทำตัวให้ไม่รู้ไว้ก่อน เพื่อจะได้สิ่งใหม่ ๆ เข้ามาเรื่อย ๆ ถ้าน้องเจทำตัวรู้เยอะ ใคร ๆ ก็ไม่อยากสอน แล้ววันนึงก็จะกลายเป็นคนที่ไม่รู้ -- น้องเจพยักหน้าบอกว่าเข้าใจครับ)

[แม่อั่งเปา]

http://www.planforkids.com/board/ucp.php?mode=register

[แม่อั่งเปา]

ก.เอ๋ยก.ไก่ ทำอย่างไรเด็กจึงอ่านหนังสือ

 

เมื่อไม่นานมานี้ ผมอ่านข้อมูลเกี่ยวกับวงการวรรณกรรม กล่าวถึงแนวโน้มในพ.ศ. 2550 แทบทุกเจ้ากล่าวว่า หนังสือเด็กน่าจะมาแรง เพราะวงการบ้านเรายังขาดหนังสือประเภทนี้ เด็กเกิดปีละตั้ง 700,000 คน แต่หนังสือกลับมีให้เลือกน้อยมาก เพราะหนังสือเด็กทำยาก ราคาแพง
       
       แต่ยุคปัจจุบัน คุณพ่อคุณแม่ให้ความสำคัญกับการศึกษาของคุณลูกมากขึ้น เข้าใจว่าการเรียนรู้ไม่ได้เริ่มต้นเมื่อเด็กน้อยเข้าโรงเรียน แต่เริ่มต้นก่อนหน้านั้น รวมทั้งต้องดำเนินควบคู่กันไป ทั้งในโรงเรียนและในบ้าน คุณพ่อคุณแม่จึงเริ่มลงทุนกับสื่อต่าง ๆ ที่ตัวเองคิดว่า จะมีส่วนช่วยลูกของเราได้ โดยเฉพาะ “หนังสือ” สื่อที่ใครก็ยอมรับว่าเป็นเรื่องดี
       
       เมื่อความต้องการสูงขึ้น หนังสือเด็กจึงเริ่มมีโอกาสแจ้งเกิด แต่คำว่าหนังสือเด็ก ยังแบ่งออกเป็นช่วงต่าง ๆ ตามอายุ เริ่มตั้งแต่เด็กเล็กวัย 0-3 ขวบ เด็กโตหน่อย 3-6 ขวบ เด็กเริ่มใกล้เข้าวัยรุ่น 7-9 ขวบ แล้วก็เด็กระยะวัยรุ่น ตั้งแต่ 10 ขวบขึ้นไปจนถึงสิบห้าสิบหก
       
       หากลองดูหนังสือตามช่วงอายุ คงต้องยอมรับว่า หนังสือเด็กของเมืองไทยไปเน้นที่กลุ่มวัยรุ่น ในนามของ “วรรณกรรมเยาวชน” ทั้งส่วนที่แปลเค้ามา และส่วนที่พวกเราเขียนเอง เหตุผลสำคัญคงเป็นเพราะหนังสือเหล่านั้นไม่ต้องเน้นภาพประกอบให้มาก สามารถใส่ตัวอักษรได้เยอะ ค่าจัดพิมพ์ถูกลง ยังเป็นหนังสือกลุ่มเป้าหมายกว้าง เพราะผู้ใหญ่หลายคนก็ยังอ่านหนังสือเหล่านั้น รวมผมด้วยหนึ่งราย
       
       ถ้ามามองหนังสือเด็กที่เป็นเด็กจริง ตัวอย่างเช่น หนังสือเด็กเล็ก ประเภทเด็กยังอ่านไม่ออก คุณพ่อคุณแม่เป็นคนอ่านให้ฟัง ผู้เชี่ยวชาญในวงการสรุปตรงกัน หนังสือพวกนี้มีน้อยมาก แต่ละเล่มราคาค่อนข้างแพง จนพ่อแม่หลายคนไม่ยอมสู้ บอกว่าตัวหนังสือมีนิดเดียว ตัวอักษรเท่าหม้อแกง หน้าละสามบรรทัด เล่มหนึ่งมียี่สิบสามสิบหน้า ขายเล่มละสองร้อยสามร้อย เกินไปมั้ง
       
       ผมเป็นคนอยู่ในวงการหนังสือ ความคิดเห็นย่อมเอนเอียงไปทางพวกเดียวกันเป็นเรื่องธรรมดา แต่ในฐานะพ่อคน ผมก็กลืนน้ำลายเอื๊อก คิดว่าแพงเหมือนกันครับ หนังสือเล่มละสามร้อย ผมอ่านไม่ถึงสามนาที จบเล่ม คิดแล้วนาทีละร้อย โอ๊ย ๆ เสียดายตังค์
       
       แต่คุณแม่บ้านของผมเค้าไม่คิดอย่างนั้น เค้าไม่เสียดายตังค์ เนื่องจากเป็นตังค์ของผม ไม่ใช่ตังค์ของเค้า ตั้งแต่บุตรน้อยเกิด เค้าลงทุนซื้อหนังสือพวกนี้ นำมาอ่านให้เด็กชายธราฟัง นอนอ่านกันจุ๊กจิ๊กสองคนแม่ลูก ปล่อยให้ผมนั่งทำงานหาตังค์ต่อไป
       
       เวลาผ่านไปเรื่อย นานหลายปี เด็กชายธราเติบโต เด็กชายธรรธตามมา คุณแม่ก็ยังนอนจุ๊กจิ๊กอ่านหนังสือให้ธรรธจังฟัง โดยมีเด็กชายธราแอบมาฟังด้วย ภาษาไทยหมดแล้ว ซื้อภาษาอังกฤษมาอ่านบ้างก็ได้ หนังสือนิทานภาษาอังกฤษอ่านง่าย ไม่ต้องทุ่มเวลาเปิดดิกมากนัก
       
       เวลาผ่านไปอีก จนถึงยุคปัจจุบัน ผมเพิ่งเห็นความสำคัญของหนังสือเด็ก เพราะธราเป็นเด็กสมาธิสั้น โรคสุดฮิตสำหรับเด็กยุคใหม่ ธราเป็นหนักถึงขั้นต้องไปหาคุณหมอเป็นประจำ กินยาทุกวัน สิ่งหนึ่งที่ช่วยธราไว้ได้ มาจากคำอธิบายของคุณหมอว่า โชคดีที่ธราเป็นเด็กชอบอ่านหนังสือมาก เมื่ออ่านหนังสือเมื่อไหร่ เขาจะ “นิ่ง” ไม่หลุกหลิกไม่แสดงอาการสมาธิสั้น
       
       คุณหมอยังบอกต่อ โรคนี้กำลังแพร่ระบาด มีเด็กจำนวนมากมาหาคุณหมอ อาการคล้ายธรา ชั่วแต่ว่าหนักกว่าเยอะ ตรงที่ไม่นิ่งเลย จะให้กินยาหรือให้ทำอะไรก็แทบแก้ไม่ได้ ให้อ่านหนังสือก็ไม่ยอม จะเอาแต่นั่งดูทีวี สมาธิยิ่งกระเจิง รวบรวมความคิดไม่ได้ โดยเฉพาะตอนทำการบ้านหรือตอนสอบ กล่าวโดยสรุป ธราโชคดีเพราะเค้าชอบอ่านหนังสือ
       
       ผมย้อนกลับมาคิดถึงจุดเริ่มต้น จึงพบว่า ธราไม่ได้โชคดีหรอก แต่เป็นเพราะเค้าได้รับความช่วยเหลือจากหนังสือมาตั้งแต่เด็ก เมื่อคิดถึงเงินที่ลงทุนไปกับหนังสือเด็ก เวลาที่คุณแม่ใช้ไปในการนอนกลิ้งอ่านนิทานให้ลูกฟัง สรุปได้ทันทีว่า “คุ้มค่า” เพราะถ้ารอให้ถึงเวลานี้ วันที่ธราอายุเจ็ดขวบ จะมาบังคับให้เค้าชอบหนังสือ ก็ทำไม่ได้แล้ว เพราะการอ่านหนังสือเหมือนกับความรัก เราจะบังคับใครให้รักใครไม่ได้หรอก
       
       เมื่อประสบด้วยตัวเอง ค้นพบว่าการอ่านหนังสือเด็กเป็นเรื่องสำคัญ มีส่วนช่วยเด็กน้อยอย่างมากในอนาคต จึงอยากให้แนวคิดกับคุณผู้อ่านไว้บ้าง เผื่อจะลองนำไปดัดแปลงใช้กับตัวเอง
       
       อันดับแรก – อย่าคิดว่าหนังสือแพง ลองคิดถึงอนาคต ยามที่ลูกคุณเกิดปัญหาเช่นเดียวกับธรา คุณจะจ่ายค่ายาเม็ดละห้าร้อย ก็ช่วยเด็กไม่ได้เท่าหนังสือ นั่นเป็นกรณีแรก แต่ถ้าลูกคุณไม่มีปัญหาเรื่องสมาธิ การอ่านหนังสือยังคงเป็นสิ่งที่ดี เป็นหัวใจของการเรียนรู้ทุกอย่าง ลองคิดในทางกลับกัน ส่งลูกเข้าโรงเรียน ค่าใช้จ่ายตั้งแพง พาลูกไปเรียนพิเศษ ยิ่งแพงหนักขึ้น ทำไมเราถึงลงทุนได้ หนังสือเด็กพวกนี้ทำรูปเล่มอย่างดี เก็บไว้ได้นาน สามารถส่งต่อให้ญาติให้เพื่อน นำไปใช้กับลูกหลานต่อ
       
       อันดับสอง – ต้องช่วยลูกอ่าน ตรงนี้สำคัญมากครับ เพราะโรงเรียนสอนภาษา สอนวิทยาศาสตร์ สอนเลขคณิตคิดไว สอนโน่นสอนนี่มีหมด แต่มีไหม...โรงเรียนสอนให้เด็กชอบอ่านหนังสือ ม่ายมี ไม่มีโปรแกรมสำเร็จรูปสำหรับกรณีนี้ คุณทำได้อย่างเดียว ลงแรงลงเวลา
       
       การอ่านหนังสือนิทานให้เด็กฟัง นับเป็นศาสตร์ประการหนึ่ง ต้องอาศัยการฝึกฝนและใจรัก อย่าคิดว่าฝืน อย่าคิดว่าต้องพยายามอ่าน ๆ ให้จบไป เรื่องอะไรก็ไม่รู้ ไม่เห็นสนุกเลย เรื่องพวกนี้บอกกันยากครับ ผมเองยังทำไม่ค่อยได้เลย ไม่เป็นธรรมชาติเหมือนคุณหนูดาว คุณแม่ของเด็กชายธราและเด็กชายธรรธ เธอทำจนเนียนครับ มีการขึ้นเสียงสูงเสียงต่ำเสียงซาวด์ประกอบ จนถึงขั้นไปอ่านนิทานที่โรงเรียนอนุบาล เด็ก ๆ ติดกันเกรียว
       
       ดาวไม่ได้มีพรสวรรค์ด้านนี้ แต่เธอมีเหตุผลสองประการที่ทำให้อ่านได้เนียน ข้อแรกคือเธอชอบอ่านหนังสือ ข้อสองคือเธอฝึกประจำ ตั้งแต่เด็กชายธราโผล่มาในท้องเธอ ดาวอ่านนิทานให้ลูกในท้องฟังทุกวัน อย่างน้อยวันละสิบนาที จนเมื่อเค้าเกิดมา การอ่านนิทานยังดำเนินต่อไป จนถึงวันนี้ เป็นเวลาแปดปี ถ้าคนเราลองทำอะไรสักอย่างทุกวัน ติดต่อกันแปดปี ไม่เก่งก็ไม่รู้จะว่ายังไงแล้วครับ
       
       คำตอบของข้อนี้คือคุณต้องเตรียมตัวสำหรับการอ่านนิทาน ไม่ใช่ง่ายเลยครับ ก่อนอื่นต้องปล่อยใจให้ว่าง ทำสมาธิ สนใจกับสิ่งที่เราจะอ่าน ไม่ใช่สัก ๆ ให้จบไป ความสนใจของผู้ใหญ่กับของเด็กต่างกัน เราต้องเข้าใจในข้อนี้ รวมทั้งต้องยินดีที่จะอ่านนิทานเรื่องเดิมซ้ำแล้วซ้ำอีก บางเล่มอ่านกันทุกคืนเป็นเดือน เพราะเด็กเค้าชอบอย่างนั้น
       
       อันดับสาม – อย่าวางใจในโปรแกรมสำเร็จรูป การอ่านนิทานเป็นเรื่องระหว่างพ่อแม่กับลูก ปัจจุบันอาจมีโปรแกรมคอมพิวเตอร์ มีเทปอ่านนิทานสำหรับเด็ก สื่อพวกนั้นใช้ได้ครับ แต่เป็นการเสริม มิใช่วางใจให้สื่อทำงานแทนคุณ ไม่ว่าจะมีโปรแกรมเลิศเลอปานใดก็ตามเถิด คุณยังคงต้องอ่านนิทานให้ลูกต่อไป
       
       ผมเคยลองครับ ซื้อเทปมาให้ธราฟัง เค้าก็ฟัง แต่ฟังหนเดียว ไม่เปิดอีกเลย เพราะไม่ชอบ ธราบอกว่า ถามเทปก็ไม่ได้ จะถามโปรมแกรมคอมพิวเตอร์ ก็ตอบแต่ซ้ำ ๆ ที่สำคัญคือเทปหรือคอมพิวเตอร์มันไม่นิ่ม กอดไม่ได้เหมือนแม่
       
       เพื่อน ๆ ของผมบางคน ไม่มีเวลา ขอให้คนเลี้ยงเด็กอ่านนิทานให้ลูกฟัง แม้จะนิ่มเหมือนกัน แต่มันไม่ใช่ครับ คนเลี้ยงเค้าก็จะอ่านให้จบไป ยิ่งพอต้องอ่านเล่มซ้ำ เพราะเด็กน้อยอยากฟังอีก คราวนี้แหละกลายเป็นบทคัดย่อ อ่านไม่ถึงห้านาทีก็จบ เรื่องเดียวกัน ดาวอ่านให้ลูกฟังนานตั้งครึ่งชั่วโมง
       
       ทั้งหมดนั้นคือความสำคัญของหนังสือเด็ก สื่อไม่สำเร็จรูป แต่เป็นสื่อที่มีความสำคัญสูงสุด เพราะเป็นสื่อกลางเชื่อมต่อระหว่างคุณพ่อคุณแม่และคุณลูกเข้าด้วยกัน

        ขอบคุณที่มา หนังสือพิมไทยรัด

       ก.เอ๋ยก.ไก่ ทำอย่างไรเด็กจะอ่านหนังสือ ? (1)/ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์
       สัปดาห์หน้า อยากจะเขียนถึงเรื่องหนังสือเด็กแบบอื่น ๆ ครับ

 

[แม่อั่งเปา]

 

ธรณ์ ธำรงนาวาสวัสดิ์ เจ้าของบทความ ตอนจบ

    ยาวหน่อยคะแต่มีประโยชน์

หลังจากจบบทความก.ไก่เมื่อสัปดาห์ก่อน ผมได้รับการติดต่อจากคุณผู้อ่าน บอกว่าน่าสนใจค่ะ จะลองนำไปใช้กับคุณลูกบ้าง ผมก็ได้แต่กระหยิ่มใจ เขียนเรื่องแล้วคนนำไปใช้ย่อมทำให้นักเขียนเป็นสุข จึงอยากขอต่อเรื่องหนังสือเด็กน้อยอีกหนึ่งตอน แต่จะไม่พูดถึงทฤษฎีใดเพราะไม่เคยร่ำเรียนมา เอาภาคปฏิบัติดีกว่า อย่างน้อยก็เคยมีเด็กน้อยผ่านมือถึงสองคน
       
       เริ่มด้วย"หนังสือน่าอ่าน" กติกาข้อแรกคือ หนังสือที่เราคิดว่าดี เด็กอาจคิดว่าแย่ ขอยกตัวอย่างประกอบ ตั้งแต่เด็กชายธรายังอ้อแอ้ คุณแม่ยังสาวฝึกร้องเพลงในคาราโอเกะเป็นประจำ แต่เสียงร้องไร้ทำนอง จึงกลัวลูกโตมาแล้วจะเข้าบ้าน AF ไม่ได้ ต้องไปเข้าบ้าน Big Brother วัน ๆ ต้องทำงานงก ๆ แทนที่จะได้ร้องเล่นเต้นรำและกิน ๆๆ ไปเรื่อย คุณแม่จึงหันมาอ่านกลอนให้หนูน้อยฟัง อย่างน้อยโตแล้วจะได้ชอบกาพย์กลอนโคลงฉันท์ เผลอ ๆ ได้รับรางวัลชนะเลิศยุวกวี จะได้ไปสมัครแข่ง "อัจฉริยะข้ามคืน" ชำระแค้นให้คุณพ่อ
       
       คุณแม่ผู้ไร้เดียงสา จึงนำพระราชนิพนธ์"อิเหนา"มาอ่านให้เจ้าหนูฟัง อ่านไปเรื่อย ๆ จนถึงนางบุษบากำลังจะหนีออกจากบ้าน เด็กชายธราเริ่มรู้ความ สิ่งแรกที่เขาทำคือเอื้อมมือมาปิดหนังสือฉับ
       
       อีกตัวอย่างเกิดจากเด็กชายธรรธ คราวนี้เปลี่ยนมุก อ่านหนังสือรวมฮิตเจ้าฟ้ากุ้ง ตั้งแต่กาพย์เห่เรือชมนกชมไม้ชมปลา คราวก่อนอ่านอิเหนายาวไป ตัวละครเยอะ คราวนี้เป็นเรื่องจบในตอนไม่พลาดแน่ แต่เด็กชายธรรธแม้ปวดท้องแทบตาย ยังอุตส่าห์เอื้อมมือมาปิดหนังสืออีกฉับ
       
       การทดลองจึงเปลี่ยนมาลุยหนังสือเด็ก หนูดาวสะสมหนังสือพวกนี้ไว้ตั้งแต่ครั้งยังสาว เพราะเธอชอบเป็นทุนเดิม แต่ที่ไม่งัดออกมาอ่านให้ลูกฟัง เพราะกลัวหนังสือยับ (แม่ผู้ประเสริฐ) ถึงคราวนี้ไม่อ่านไม่ได้แล้ว เธอจึงขนบางเล่มที่พอทนได้หากยับ นำมาอ่านให้เด็กน้อยทั้งคู่ฟัง
       
       ความชอบของเด็กแต่ละคนย่อมต่างกัน แต่มีหนังสือบางเล่ม เรียกว่าไม้ตายก้นหีบ งัดมาใช้แล้วรับรองเด็กหยุด ได้แก่ The Gingerbread Man ประโยคเด็ดประจำหนังสือคือ Run, run, as fast as you can, You can’t catch me, I’m the gingerbread man !
       
       ผมก็ไม่เข้าใจว่า นิทานที่เริ่มต้นด้วยตุ๊กตาขนมปังขิงทรยศต่อคนทำ วิ่งหนีไปไม่ยอมให้กิน ก่อนลงเอยด้วยการโดนจิ้งจอกเฒ่าหลอกหม่ำ มันสร้างสรรค์สังคมตรงไหน แต่เด็กชอบครับ ลองกับเด็กรอบตัวมาหลายคนแล้ว ทุกเด็กล้วนชอบ โดยเฉพาะท่อน รัน ๆ แอสฟาสต์แอสยูแคน
       
       ยังมีอีกหลายเรื่องในหนังสือเล่มนี้ เช่น The Enormous Turnip ที่เด็กชายธรรธชอบมาก ยิ่งคุณแม่ส่งเสียง ดึง...ดึงงงงงง ธรรธยิ่งชอบใหญ่ เสร็จแล้วก็ถามธรรธ "หลุดหรือยางงงง..." ธรรธจะปิ๊วป๊าว ตอบเสียงดังลั่น ยังไม่หลุด ! เราดึงหัวเทอร์นิปกันอย่างนี้ทุกคืน จนผมพาลเกลียดหัวไชเท้า
       
       สำหรับคุณพ่อคุณแม่ที่ต้องการหนังสือเล่มนี้ ผมก็ไม่รู้เหมือนกันว่าจะหาได้ที่ไหน เพราะเราไปซื้อตอนลดราคาในงานหนังสือแห่งหนึ่ง ชื่อหนังสือ Five Favourite Nursery Tales พิมพ์โดย Ladybird ลองสอบถามตามร้านหนังสือ อาจพอหาได้ครับ
       
       ถ้าคุณคิดว่า อยากได้หนังสือมีสาระสักนิด อยากแนะนำ What Do People Do All Day ? โดย Richard Scarry’s สำนักพิมพ์ A Random House Book เล่มนี้ดีมากครับ เห็นแล้วผู้ใหญ่ยังชอบ เพราะเป็นเรื่องราวของการทำโน่นทำนี่ เช่นการสร้างบ้าน จะลำดับขั้นตอนมาเลยว่า กว่าจะเป็นบ้าน ต้องทำอะไรบ้าง ทั้งรูปทั้งเรื่องเด็ดขาด เราสามารถชี้ไปเล่าไป หนังสือเล่มนี้มีขายใน Kinokuniya จะสั่งก็ได้ครับ ราคาตอนที่ผมซื้ออยู่ในระดับไม่ถึงเจ็ดร้อยบาท ผ่านมาสี่ปี ราคาอาจขึ้นไปนิดหน่อย แต่ใช้ได้นานมาก เพราะกว่าจะจบหนึ่งหน้า ต้องเล่าเรื่องกันยาวบานตะไท บางหน้าสองสามคืนยังไม่จบ
       
       หนังสืออีกอย่างที่เด็กน้อยชอบมากคือ "หนังสือยักษ์" ทั้งธราทั้งธรรธหลงรักเป็นพิเศษ ตั้งแต่ตอนเป็นเด็กเล็ก หนังสือพวกนี้เล่มใหญ่มาก ขนาดเกิน A3 อีกครับ เมืองไทยเริ่มมีทำมาแล้ว แต่เราทำเป็นนิทาน เด็กยังไม่ค่อยชอบ ผิดจากเมืองนอกที่เค้าจะทำเป็นตัวเลขหรือสีสัน วางหนังสือบนพื้น เด็กปีนป่ายขึ้นไปชี้ตัวโน้นตัวนี้ เราก็อธิบายให้ลูกฟัง
       
       นอกจากหนังสือฝรั่ง ยังมีหนังสือญี่ปุ่นที่ดีมาก หลายเล่มถูกแปลเป็นภาษาไทย เช่น กุริกุระ "สองเราหนูนา ชื่อว่ากุริกับกุระ สองเราหนูนา ชอบทำอาหารนะ สองเราหนูนา ชอบกินด้วยกันจ้ะ กร๊อบแกร๊บกรุ๊บกรั๊บ กุริกุระ" อ่านแล้วใส่ทำนองตามชอบใจ เล่มนี้ "แพรวเพื่อนเด็ก" แปลมา ลองดูในงานสัปดาห์หนังสือนะครับ (หนังสือมี 2 ภาคหรือกว่านั้น แต่ภาคแรกเจ๋งสุด)
       
       อีกเล่มที่แปลมาแล้วเด็กชอบคือ No, David! โดย David Shannon เป็นเรื่องของเด็กน้อยผู้ซุกซน ทำโน่นทำนี่ไม่ดีเลย แต่ลงเอยด้วยคำพูดที่เด็กกรี๊ดสลบ "เดวิดลูกรัก... แม่รักลูกจ้ะ" (หนูดาวให้ความเห็นว่า ไม่มีพ่อหรอก พ่อไม่เคยโผล่มาในหนังสือนิทานเด็ก ยกเว้นหลัง ๆ อาจมี "วันพิเศษของฉันกับพ่อ" แต่ไม่ติดทอปชาร์ต) โนเดวิดแปลเป็นไทยชื่อ "อย่า ! เดวิด" มีอย่างน้อย 2 เล่ม โดยสำนักพิมพ์ "นานมีบุ๊คส์" มีในแทบทุกร้านหนังสือ อย่าไปซีเรียสกับเนื้อหานะครับ ทั้งเล่มมีตัวอักษรไม่เกิน 100 คำ แต่เด็กชอบจริงจัง
       
       หนังสือฝรั่งเหล่านี้ หากไม่มีแปล จะไปหาเองก็ทำได้นะ ให้ไปที่สวนจตุจักร ตามร้านหนังสือเก่า จะมีหนังสือฝรั่งของดีราคาถูกมาขาย ควรสะสมไว้ตั้งแต่แตกวัยสาว เพราะถึงตอนใกล้มีบุตรหรือมีบุตรแล้ว คุณคงไม่มีเวลามีแรงไปลุยกองหนังสือ
       มาถึงหนังสือไทยทำสำหรับเด็ก ต้องบอกตามตรงว่า เราลองแล้วครับ พยายามสนับสนุนเกือบทุกเล่ม แต่เด็กน้อยยังไม่ติดใจเท่าไหร่ เช่น ข้าวไข่เจียวเดี๋ยวเดียวอร่อยจัง สงครามขนมหวาน ฯลฯ บอกมาเช่นนี้ ไม่ได้หมายความว่า ของไทยไม่ดีนะครับ แต่คงต้องใช้เวลาอีกสักระยะ ผมแนะนำว่า ซื้อไปเถิด สนับสนุนคนไทย แต่ตอนเริ่มฝึกให้เด็กอ่าน คงต้องใช้ของฝรั่งกับญี่ปุ่น พอเด็กเริ่มอ่านหรือเริ่มชอบแล้ว ค่อยใช้ของคนไทยประกอบ
       
       สำหรับคุณที่หวังประหยัด ผมแนะนำให้สมัครเป็นสมาชิก "นิทานเพื่อนรัก" เค้าจะส่งนิทานไทยบ้างแปลบ้าง เล่มละไม่แพงมากนัก ค่าสมาชิกปีละไม่เท่าไหร่ แต่คุณต้องสมัครกับโรงเรียนอนุบาล เค้าจะส่งมาที่โรงเรียนเป็นประจำ เราจะรับต่อจากที่นั่น ลองถามโรงเรียนของคุณลูกนะครับ
       
       มาถึงหนังสือที่เด็กไม่เก็ตบ้าง อย่าตกใจที่อาจตรงกันข้ามกับความเชื่อของคุณ หนังสือที่เด็กเล็กไม่ค่อยสนคือ "นิทานอีสป" ทั้งธราทั้งธรรธต่างส่ายหน้า ม่ายอาวจ้า แม้แต่การ์ตูนดิสนีย์ก็ยังไม่ถึงว่าสุดยอด หนูดาวให้ความคิดเห็นว่า เป็นหนังสือมีไว้ดู ไม่ใช่มีไว้อ่าน ต้องไปดูหนังก่อนแล้วซื้อกลับบ้าน แต่พอผ่านกระแสไปสักนิด หนังสือก็ถูกเก็บไว้ในลัง
       
       ทั้งหมดที่เขียนไป พอสรุปได้ว่า เมื่อคุณอยากให้เด็กอ่านหนังสือ ต้องเลือกหนังสือที่เด็กชอบ ไม่เกี่ยวหรอกว่า หนังสือจะสอนอะไรมั้ย จะดูแล้วมีประโยชน์หรือเปล่า เด็กจะชอบของเด็กเอง เราต้องพยายามเพ่งสมาธิ เน้นให้เด็กชอบหนังสือก่อน พอเค้าชอบแล้ว จะไปอ่านหนังสือที่มีประโยชน์หรือสอนโน่นสอนนี่ค่อยว่ากันไป อย่าหวังจับปลาสองมือ สอนให้เด็กชอบหนังสือ อีกทั้งสอนเด็กเรื่องอื่น ทำยากครับ เอาไปทีละขั้นดีกว่า
       
       เล่ามาทั้งหมดนี้ คุณคงเห็นว่า การสอนให้เด็กรักหนังสือเป็นเรื่องยาก เพราะฉะนั้น หากคุณพ่อเห็นคุณแม่นอนกระจุ๋งกระจิ๋ง อ่านนิทานให้ลูกฟัง อย่ามีความคิดเห็นเหมือนผมในอดีต ทำอะไรอยู่วุ้ย ไม่ลุกขึ้นมาช่วยกันทำมาหากิน
       
       เพราะการสอนลูกให้รักหนังสือ ถือเป็นงานเหมือนกัน ต้องเตรียมการสอน หาสื่อการสอนที่เหมาะสม ทุ่มแรงและทุ่มเวลา งานนี้ไม่มีเงินเดือน ไม่มีโบนัสประจำปี ประเมินผลก็ไม่ได้
       
       โบนัสจะมาเมื่อลูกคุณอายุเก้าขวบสิบขวบ อยู่ติดบ้าน อ่านหนังสือ ไม่ไปรวมตัวกับเพื่อนที่ร้านเกมส์ ดึกดื่นค่ำคืนมิยอมกลับ พอโตอีกนิดก็ซิ่งไปเรื่อย ไม่เคยรักอยากอยู่บ้าน
       
       มุมมองของแต่ละคนต่างกัน แต่สำหรับผม หนังสือเป็นอีกหนึ่งเดียว นอกเหนือจากความรักในครอบครัว ที่ทำให้เด็กอยากอยู่บ้านครับ...

[Lalita]

ไม่รู้จะพูดยังไง ก็.......ขอบคุณมาก ๆ ค่ะที่แบ่งปันสิ่งดี ๆ Like ค่ะ

[น้องมีนา]

ขอบคุณคุณชรินรัตน์ค่ะ สำหรับบทความดี

 

เห็นด้วยอย่างยิ่งกับข้อความนี้คะ

โบนัสจะมาเมื่อลูกคุณอายุเก้าขวบสิบขวบ อยู่ติดบ้าน อ่านหนังสือ ไม่ไปรวมตัวกับเพื่อนที่ร้านเกมส์ ดึกดื่นค่ำคืนมิยอมกลับ พอโตอีกนิดก็ซิ่งไปเรื่อย ไม่เคยรักอยากอยู่บ้าน
              มุมมองของแต่ละคนต่างกัน แต่สำหรับผม หนังสือเป็นอีกหนึ่งเดียว นอกเหนือจากความรักในครอบครัว ที่ทำให้เด็กอยากอยู่บ้านครับ...

 

ไม่ว่าเค้าจะโตเท่าไหร่ เค้าก็ยังมีพ่อแม่เป็นเพื่อน ทุกวันนี้คนโต 12 แล้วคะ เรายังอ่านหนังสือด้วยกัน แม้จะแยก พ่ออ่านกะพี่ น้องอ่านกะแม่ แต่ถ้าวันไหนพ่อไม่อยู่ก็อ่านกะแม่ได้ กำลังคิดว่าจะให้มาอ่านด้วยกัน เพราะน้องโตพอพูดรู้เรื่องไม่แย่งหนังสือแล้ว น้องก็ได้ฟังพี่อ่านด้วย

 

อยากให้คนรอบข้าง อ่านบทความนี้ทุกคนจัง

[nuntaka chantorn]

ขอบคุณมากคะที่แบ่งปัน