หมู่บ้านเด็กสองภาษา พ่อแม่สร้างได้ - สองภาษาดอทคอม

ฝึกประสาทสัมผัสทั้งห้าของลูกรักด้วยกิจกรรมแสนสนุก/ดร.แพง ชินพงศ์

โดย ASTVผู้จัดการออนไลน์

9 มิถุนายน 2553 15:02 น.

โดยธรรมชาติแล้ว
เด็กเล็กๆจะเรียนรู้ได้ดีผ่านประสาทสัมผัสทั้งห้า ซึ่งได้แก่ การมองเห็น การฟัง การสัมผัส การดมกลิ่นและการชิมรส โดยกิจกรรมที่เหมาะสมในการช่วยพัฒนาทักษะการเรียนรู้โดยผ่านประสาทสัมผัสทั้งห้ามีตัวอย่างดังนี้

กิจกรรมฝึกประสาทสัมผัสทั้งห้า

***กิจกรรมฝึกการเรียนรู้ผ่านประสาทสัมผัสทางการมองเห็น

- การอ่านหนังสือ ถือเป็นการเรียนรู้โดยผ่านประสาทสัมผัสทางตาโดยตรง ดังนั้นคุณพ่อคุณแม่ควรให้ความใส่ใจในการเลือกสรรหนังสือสำหรับลูก เช่นหนังสือนิทานที่ให้ลูกอ่าน ควรมีสีสันหลากหลายและสดใสเพื่อลูกจะได้ฝึกแยกแยะเรื่องสี นอกจากนี้ตัวหนังสือต้องมีขนาดใหญ่พอสมควรที่จะเห็นได้ชัดและอ่านได้อย่างสบายตา เพื่อที่จะไม่ต้องใช้สายตาหนักมากเกินไป

- งานศิลปะ กิจกรรมวาดรูป ระบายสีเป็นกิจกรรมง่ายๆที่ฝึกให้ลูกได้ใช้ประสาทสัมผัสทางสายตาอย่างมากเพราะส่วนใหญ่ลูกมักจะวาดหรือระบายสีรูปมาจากสิ่งที่เขาได้เคยพบเห็น เช่นวาดรูปนกก็วาดให้มีลักษณะเป็นปีกสองข้าง วาดรูปกระต่ายก็จะวาดให้มีหูยาวๆระบายสีท้องฟ้าก็จะระบายสีฟ้า ก้อนหินก็ระบายเป็นสีดำดังนั้นงานศิลปะนอกจากจะเป็นการฝึกด้านสายตาแล้ว
ยังฝึกเรื่องของการสังเกตและความจำของลูกด้วยอีกทางหนึ่ง

- ทัศนศึกษาการพาลูกไปเที่ยวยังสถานที่ต่างๆ เช่นพาไปเดินเล่นที่สวนสาธารณะ พาไปทะเลพาไปสวนสัตว์ ทำให้ลูกได้พบเห็นสิ่งใหม่ๆจึงเป็นการฝึกการใช้สายตาในการมองรายละเอียดของสถานที่ต่างๆรวมถึงสิ่งแวดล้อมที่พบเห็นได้เป็นอย่างดี

- เกม เช่นการต่อจิ๊กซอว์เป็นกิจกรรมที่ลูกจะได้ใช้สายตาในการสังเกตชิ้นส่วนต่างๆของจิ๊กซอว์เพื่อนำไปต่อให้ถูกต้อง ซึ่งเกมนี้นอกจากจะฝึกเรื่องสายตาแล้วยังฝึกเรื่องของสมาธิและการสังเกตอีกด้วย

***กิจกรรมฝึกการเรียนรู้ผ่าน ประสาทสัมผัสทางการสัมผัส

- งานศิลปะ เช่นการปั้น การตัด การแปะ การประดิษฐ์สิ่งของเป็นกิจกรรมที่ลูกต้องใช้การสัมผัสโดยตรงเพราะเป็นกิจกรรมที่จำเป็นต้องใช้กล้ามเนื้อมือเป็นหลักในการใช้มือหยิบ จับ ตัด ปั้นวัตถุและอุปกรณ์ต่างๆรวมถึงใช้สัมผัสเพื่อแยกแยะความแตกต่างของสิ่งต่างๆด้วย เช่นการผสมแป้งกับน้ำเพื่อใช้ในการปั้นเมื่อเด็กสัมผัสแป้งจะรู้ว่ามีลักษณะเป็นผงและเมื่อสัมผัสน้ำจะรู้ว่ามันเปียกแต่เมื่อนำทั้งสองอย่างมาผสมกันแล้วและเด็กๆใช้มือนวดหรือคลึงมันก็จะรวมตัวกันเป็นก้อนสามารถเอาไปปั้นเป็นรูปร่างต่างๆได้

- กิจกรรมการเล่นบล็อกทำให้ลูกได้ฝึกใช้มือในการหยิบ จับ วาง เพื่อต่อให้เป็นรูปทรงแบบต่างๆดังนั้นจึงมีประโยชน์ที่จะฝึกใช้ทั้งมือและสายตาในการมองด้วย

***กิจกรรมฝึกการเรียนรู้ผ่านประสาทสัมผัสทางการฟัง

- ดนตรี ดนตรีเป็นเรื่องของเสียง จึงต้องเรียนรู้ผ่านทางการฟัง ดังนั้น การที่คุณพ่อคุณแม่ให้ลูกได้ทำกิจกรรมดนตรี ไม่ว่าจะเป็นการฟังเพลง ร้องเพลง เต้นรำ เล่นดนตรี จะช่วยพัฒนาความสามารถในด้านการฟังของเด็กๆได้ดีมากและถ้ายิ่งเปิดโอกาสให้ลูกได้มีประสบการณ์ทางด้านดนตรีมากๆจะช่วยพัฒนาทักษะในการฟังและการใช้หูให้เกิดประสิทธิภาพได้เป็นอย่างดีด้วย
เช่น ลูกจะสามารถแยกแยะเสียงในระดับต่างๆได้อย่างแม่นยำทำให้เล่นดนตรีได้เก่งและไพเราะ สามารถร้องเพลงได้ไม่เพี้ยน สามารถแต่งเพลงได้

- การสนทนาพูดคุย การที่คุณพ่อคุณแม่พูดกับลูกบ่อยๆจะช่วยพัฒนาการฟังของลูกได้อย่างดีที่สุดเพราะเมื่อลูกได้ฟังบ่อยๆก็จะสามารถจดจำรายละเอียดของเสียงหรือคำต่างๆที่ ได้ยินได้ เราจะพบได้ว่าเด็กๆสมัยนี้ช่างพูดช่างคุยพูดศัพท์ยากๆได้จนผู้ใหญ่ยังงงนั่นเพราะเขาได้เรียนรู้ผ่านทางการฟังมานั่นเอง ดังนั้น หากต้องการจะฝึกลูกให้เก่งด้านภาษา จึงต้องฝึกให้ลูกได้ฟังมากๆ เช่นถ้าต้องการให้ลูกพูดภาษาต่างประเทศได้ก็ให้ลูกมีโอกาสได้พูดคุยกับคนที่เป็นเจ้าของภาษาหรือหาซีดีเกี่ยวกับการสนทนาในภาษาต่างๆให้ลูกฟังเมื่อเขาฟังบ่อยๆเขาจะค่อยๆจดจำและซึมซับรายละเอียดของเสียง สำเนียงจนสามารถนำมาใช้ได้ในที่สุด

***กิจกรรมฝึกการเรียนรู้ผ่าน ประสาทสัมผัสทางการดมกลิ่น

- การทำอาหาร มีความจำเป็นต้องใช้ประสาทสัมผัสด้านการดมกลิ่นอย่างมาก เพราะสามารถใช้แยกแยะประเภทของอาหาร ลักษณะและสภาพของอาหารได้ เช่น ดมแล้วมีกลิ่นหอมหวาน ก็รู้ได้ว่าเป็นขนมแต่ถ้าดมแล้วมีกลิ่นฉุนแสบร้อนจมูก ก็รู้ได้ว่าเป็นอาหารคาวหรือถ้าดมแล้วมีกลิ่นเปรี้ยวอาจต้องสงสัยว่าอาหารนี้อาจหมดอายุหรือเสื่อมสภาพแล้วซึ่งการทำอาหารนี้นอกจากจะฝึกเรื่องของการใช้จมูกในการดมกลิ่นแล้วยังช่วยฝึกเรื่องการสังเกตและการวิเคราะห์อีกด้วย

- วิทยาศาสตร์และสิ่งแวดล้อม เป็นกิจกรรมที่สามารถฝึกการใช้ประสาทสัมผัสในการดมกลิ่นเพื่อแยกแยะสิ่งต่างๆที่อยู่รอบตัวเราได้ เช่น การให้ลูกดมกลิ่นดอกไม้ที่ต่างชนิดกันจะทำให้ลูกแยกแยะความแตกต่างๆของดอกไม้แต่ละชนิดได้