- รู้ทันไวรัสไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ 2009
เรื่องของเชื้อไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ๆ จะไม่ใช่เรื่องไกลตัวของคนไทยอีกแล้ว เพราะเรามีโอกาสที่จะติดเชื้อเหล่านี้ได้ทุกเมื่อโดยไม่ทันตั้งตัว และไม่แน่ว่า... มันอาจจะเกิดขึ้นกับตัวคุณ และคุณเป็นผู้เริ่มต้นของการแพร่ระบาดของเชื้อไวรัสสายพันธุ์ใหม่ก็เป็นได้
- การแพร่เชื้อของไข้หวัดใหญ่ 2009 เป็นอย่างไร?
เชื้อไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ 2009 จะมีอยู่ในน้ำมูก น้ำลาย หรือเสมหะของผู้ติดเชื้อ ซึ่งเชื้อนี้จะแพร่จากผู้ป่วยไปสู่คนอื่นด้วยการไอ จาม หรือคนไปสัมผัสเชื้อโดยทางตรงหรือทางอ้อม เช่น เชื้ออาจติดอยู่ตามโต๊ะ ลูกบิดประตู แก้วน้ำ โทรศัพท์ ภาชนะข้าวของเครื่องใช้ต่างๆ เมื่อมือไปสัมผัสถูกแล้วมาขยี้ตา แคะจมูก หรือสัมผัสทางปาก ก็อาจจะทำให้ได้รับเชื้อได้เช่นกัน การแพร่เชื้อของผู้ป่วยสามารถแพร่เชื้อได้ตั้งแต่ผู้ติดเชื้อยังไม่ปรากฏอาการไข้ และหลังจากที่อาการไข้ปรากฏแล้ว
- อาการของผู้ป่วยที่เป็นไข้หวัดใหญ่ 2009 เป็นอย่างไร?
อาการโดยทั่วไปคล้ายกับคนที่เป็นไข้หวัดใหญ่ธรรมดา คือ มีไข้สูง มีอาการไอหรือจาม น้ำมูกไหล เจ็บคอ ปวดเมื่อยตามร่างกาย ปวดหัว อ่อนเพลีย บางครั้งมีอาการท้องเสีย อาเจียน ร่วมด้วย ต้องนำมาแยกเชื้อดูในห้องปฏิบัติการจึงจะทราบ หากสงสัยหรือไม่แน่ใจให้รีบไปพบแพทย์เพื่อรับการตรวจรักษา
- เชื้อไวรัสจะมีชีวิตอยู่ภายนอกร่างกายคนไข้ยาวนานแค่ไหน?
ปกติไวรัสหรือแบคทีเรีย จะสามารถมีชีวิตอยู่ภายนอกร่างกายคน เช่น อยู่ตามเสื้อผ้า โต๊ะ เก้าอี้ ลูกบิดประตู ฯลฯ ประมาณ 2 ชั่วโมงหรืออาจมากกว่า
- ไวรัสสายพันธุ์ใหม่ 2009 นี้ ร้ายแรงแค่ไหน?
ผู้ป่วยส่วนใหญ่อาการมักไม่รุนแรงเหมือนไข้หวัดใหญ่ทั่วไป จากการรายงานในขณะนี้อัตราการเสียชีวิตค่อนข้างต่ำ เมื่อเป็นแล้ว ส่วนใหญ่แล้วโรคมักจะหายได้เองเหมือนไข้หวัดใหญ่ธรรมดา แต่จะมีอาการแทรกซ้อนรุนแรงได้ในผู้ที่มีภูมิคุ้มกันต่ำได้แก่ เด็ก ผู้สูงอายุ หญิงตั้งครรภ์ และผู้ที่ป่วยด้วยโรคเรื้อรั้ง 7 โรค ได้แก่ หอบหืด ปอดอุดกั้นเรื้อรัง หัวใจ ไตวาย หลอดเลือดสมอง มะเร็งที่ได้รับยาเคมีบำบัด และเบาหวาน
- มียารักษาผู้ป่วยที่เป็นไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่หรือไม่?
ปัจจุบันยาที่มีอยู่แล้วซึ่งเป็นยาที่ใช้รักษาโรคไข้หวัดใหญ่ในคนและใช้ได้ผลกับไวรัสไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ 2009 นี้ด้วย คือ โอเซลทามิเวียร์(oseltamivir) หรือในชื่อการค้าคือ ทามิฟลู(tamiflu) เป็นยาชนิดเม็ด และซานามิเวียร์(zanamivir) หรือในชื่อการค้าคือ รีเลนซา(relenza) ซึ่งเป็นยาชนิดพ่น ยาต้านไวรัสทั้งสองชนิดนี้ ใช้ได้ผลดีมาก คือ ทำให้ผู้ป่วยมีอาการดีขึ้นอย่างรวดเร็ว เมื่อผู้ป่วยได้รับยาทันที เมื่อมีอาการไข้ปรากฏภายใน 2 วัน
- การป้องกันสุขภาพจากการติดเชื้อควรทำอย่างไร?
ปัจจุบันยังไม่มีวัคซีนใดๆ ที่ใช้ป้องกันเชื้อไวรัสไข้หวัดใหญ่สายพันธุ์ใหม่ 2009 นี้ เนื่องจากการคิดค้นวัคซีนสำหรับไข้หวัดใหญ่จากไวรัสสายพันธุ์ใหม่ๆ จะต้องใช้เวลาในการศึกษา ค้นคว้าพอสมควรเพื่อให้แน่ใจว่าจะได้วัคซีนที่ใช้ได้ผล ซึ่งถ้าจะให้ได้วัคซีนที่สมบูรณ์ ก็ต้องใช้เวลาอย่างน้อยห้าถึงหกเดือน ดังนั้น การปฏิบัติตัวเบื้องต้นที่จะช่วยหลีกเลี่ยงและป้องกันสุขภาพจากการได้รับเชื้อ คือ
• หลีกเลี่ยงการอยู่ใกล้ชิดกับผู้ที่แสดงอาการไข้ และมีอาการไอหรือจาม หรือใช้หน้ากากอนามัยปิดจมูกและปากไว้
• หมั่นล้างมือด้วยน้ำสะอาดและสบู่บ่อยๆ และล้างให้ทั่วถึง
• รักษาสุขภาพให้เป็นนิสัยด้วยการนอนพักผ่อนให้เพียงพอ
• รับประทานอาหารที่มีสารอาหารที่เป็นประโยชน์ต่อร่างกาย
• ออกกำลังกายเป็นประจำ
ถ้าคุณได้รับเชื้อไข้หวัดที่ไม่ทราบว่าเป็นไข้หวัดสายพันธุ์ใดจะต้องทำอย่างไร?
• พักผ่อนอยู่ในบ้าน โดยไม่ควรออกไปทำงาน ไปโรงเรียน หรือไปในที่ชุมชน
• พักผ่อนและดื่มน้ำให้มากๆ
• ใช้กระดาษทิชชู่ปิดปากและจมูกเมื่อคุณไอหรือจาม และทิ้งทิชชู่ในถังขยะที่ปิดมิดชิด
• หากมีอาการไข้สูงหลายวันและยังไม่หาย ควรรีบไปพบแพทย์
ที่มา : งานพยาบาลนิด้า แหล่งข้อมูลอ้างอิง บทความเรื่อง “เชื้อไวรัสไข้หวัดหมู”
โดย ศ.นพ.ยง ภู่วรวรรณ คณะแพทยศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย